شما اینجا هستید : طرح درس علوم پنجم-تغییرات مواد

طرح درس روزانه

نام درس : علوم           پایه ی : پنجم ابتدایی             تعداد 35

موضوع درس : تغییرات مواد                         روش تدریس : کاوش گری

هدف کلی : آشنایی با تغییرات مواد

اهداف جزئی :

1-    آشنایی با خواص مواد (رنگ ، بو، مزه، شکل جنس)

2-    آشنایی با تغییر فیزیکی

3-    آشنایی با تغییر شیمیایی

4-    آشنایی با انواع تغییرات مواد

5-    آشنایی با اثر رطوبت بر مواد

6-     آشنایی با اثر گرما بر مواد

7-    .......

اهداف رفتاری :

فراگیران باید پس از پایان درس قادر باشند :

1-    خواص ماده را نام ببرند. (دانستنی)

2-    انواع تغییرات مواد را نام ببرند. (دانستنی)

3-    چند نمونه تغییر فیزیکی و شیمیایی نام ببرند . (دانستنی)

4-    تغییرات فیزیکی را تغییرات شیمیایی جدا نمایند. (مهارتی)

5-    در حداقل زمان تغییر فیزیکی و شیمیایی را تعریف کنند.. (دانستنی)

6-     نسبت به تغییرات محیط اطراف علاقه نشان دهند. (عاطفی)

7-    به تغییرات موجود در محیط زیست خود علاقه نشان دهند. (عاطفی)

8-    تغییرات فیزیکی و شیمایی را به طور روزمره با آن ها سر و کار دارند از هم تشخیص دهند . (مهارتی)

9-    هنگام آزمایش تغییرات فیزیکی را از تغییرات شیمیایی تشخیص دهند. (مهارتی)

10-........

فضا و مدل کلاس :

در آزمایشگاه مدرسه دانش آموزان را در تیم های پنج نفره قرار می دهیم.

رسانه های کمک آموزشی :

کتاب ، تخته سیاه، گچ ، تصاویر مختلف در ارتباط با تغییرات مواد، شمع، یخ، نان کپک زده، میخ سالم و زنگ زده ، کاهو، سرکه، قند، جوش شیرین، کاغذ ، کبریت ، برگه های فعالیت و ...

ارزش یابی ورودی :

1-    مواد را تعریف نمایند.

2-    چند نمونه تغییر در مواد را بیان کنند.

3-    چند نمونه از خواص مواد را بر شمارند.

4-    به نظر شما چه چیزهایی بر مواد اثر می گذارند.

5-    ....

راهبرد ایجاد انگیزه :

تصاویری در ارتباط با موضوع درس (مانند نان سالم و نان کپک زده، برگ زرد و سبز، آهن زنگ زده و آهن زنگ نزده) را روی تخته نصب کرده و از فراگیران سوال می کنیم چه شباهت و تفاوتی بین تصاویر نصب شده وجود  دارد.

ارائه ی درس :

گام اول و دوم : پس از ایجاد انگیزه متن ذیل را که معلم از قبل تهیه نموده است در اختیار فراگیران قرار می دهد :

فراگیران عزیز متن زیر را ابتدا به صورت انفرادی سپس گروهی خوانده و به سئوال زیر پاسخ دهید.

شنبه ی آخر شهریور ماه تولد پدر علی و سارا بود. مادر و بچه ها برای پدر یک جشن تولد کوچک ترتیب داده بودند. وقتی پدر به خانه آمد، با اتاق تزئین شده و میزی که روی آن کیک، میوه ، نان ، غذا، شمع ، بستنی و ... وجود داشت روبرو شد و تازه متوجه موضوع گردید . علی و سارا ثانیه شماری می کردند تا پدر بنشیند و آن ها از خوردنی های خوش مزه بهره ببرند.

همین موقع تلفن به صدا در آمد، وقتی پدر گوشی را برداشت خبر بیماری پدر بزرگ را به آن ها دادند. آن ها مجبور بودند سریعاً خانه را ترک کنند و به شهر دیگری بروند پس از یک هفته به خانه بازگشتند ......

شما بررسی کنید و در یابید که آنان به محض ورود به خانه با چه تغییراتی مواجه شدند؟

فراگیران اطلاعات و داده ها خود را گرد آوری کرده و به سمع و نظر معلم می رسانند و معلم نیز پیش بینی های آنها را تایید یا رد می نماید.

گام سوم : پس از این مرحله معلم بسته هایی را که از پیش تهیه کرده است و در آن ها (نان کپک زده و سالم) ، (میخ زنگ زده و سالم) ، (کاغذ خرد شده و سالم) ، (چوب کبریت سوخته و سالم) .... به طور جداگانه قرار داده بین تیم ها توزیع می نماید و از تیم ها می خواهد که دو بسته را با هم مقایسه کنند ببینند که چه تغییری در بسته ی اول حاصل شده و بسته ی دوم چه فرقی با بسته ی اول کرده است سپس در برگه هایی که داده می شود نتیجه ی فعالیت خود را قید نمایند که خواص آن مواد از نظر (رنگ ، بو، مزه، شکل، جنس) چه تغییری کرده است و یکی از اعضای تیم نتیجه ی خود را بیان نموده و برگه را روی تخته سیاه می چسباند. در ادامه این مرحله معلم به هر تیم فعالیتی را می دهد که در کلاس و در حضور جمع انجام دهند. به طور مثال :

تیم (1) دو برگ کاغذ داده می شود که یکی از آن ها را بسوزانند و بیان کنند چه تغییری در رنگ، بو، شکل و جنس آن ماده ایجاد شده است.

تیم (2) دو برگ کاهو داده می شود که یکی را خرد نموده و بیان کنند چه تغییری در جنس، شکل و رنگ ، بو و مزه ی آن ماده ایجاد شده است.

تیم (3) تخم مرغ سفت شده را با تخم مرغ خام مقایسه کنند و تغییرات حاصله در تخم مرغ پخته شده را بیان نمایند.

تیم (4) سرکه و جوش شیرین را با هم مخلوط کرده و بیان کنند کدام یک از خواص آن ها، (مزه، رنگ، جنس، و مولکول) تغییر کرده است.

گام چهارم : در این مرحله معلم از فراگیران می خواهد مفاهیمی را که در دو مرحله قبل برداشت نموده اند را بیان کنند.

گام پنجم : در این مرحله معلم از فراگیران می خواهد تا آن چه که خلال کاوش گری بدست آورده بودند را تحلیل نمایند. و نتایج حاصل را جمع بندی و اعلام نمایند.

جمع بندی و نتیجه گیری :

تغییرات مواد به دو دسته تقسیم می شود : تغییرات فیزیکی و تغییرات شیمیایی در تغییرات فیزیکی جنس مواد تغییر نمی کند و می توان دو باره آن را به حالت اول باز گرداند ولی در تغییرات شیمیایی خواص و جنس مواد تغییر می کند و نمی توان آن را دوباره به حالت اول باز گرداند.

ارزش یابی پایانی :

به هر تیم تصاویر مختلف از تغییرات فیزیکی و شیمیایی داده می شود و از فراگیران می خواهیم که تصاویر را به دو دسته تقسیم کرده و در روی تخته سیاه نصب نموده و علت انتخاب خود را بیان نمایند.

تکلیف پایانی :

تغییرات فیزیکی و شیمیایی را که در منزل و محیط اطراف خود می بینند در دفتر علوم خود نوشته و به کلاس ارائه دهند.

تحقیق کنند که تغییرات فیزیکی و شیمیایی در زندگی روزمره مفیدند یا مضر ؟